Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In deze Natura 2000-gebieden worden bepaalde dieren, planten en hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit (soortenrijkdom) te behouden. Duurzame bescherming van flora en fauna is hard nodig. Zo voorkomen we dat de natuur in Europa en in Nederland steeds meer van hetzelfde wordt. In 1979 is de Vogelrichtlijn opgesteld en in 1992 de Habitatrichtlijn. Deze richtlijnen bestaan uit twee delen: soortenbescherming en gebiedsbescherming. De onder beide richtlijnen aangewezen beschermde gebieden vormen het Natura 2000-netwerk.

Voor elk Natura 2000-gebied zijn instandhoudingsdoelstellingen geformuleerd voor alle beschermde soorten en habitats die daar aanwezig zijn. Per soort of habitat is aangegeven of behoud van de huidige aantallen/arealen voldoende is, danwel of een uitbreiding of een verbetering nodig is. Voor elk Natura 2000-gebied moet een beheerplan worden opgesteld. In die beheerplannen worden de instandhoudingsdoelstellingen en de maatregelen om deze te behalen uitgewerkt in ruimte en tijd.

In het IJsselmeergebied zijn 6 Natura 2000-gebieden aangewezen, namelijk het IJsselmeer,  Markermeer & IJmeer, Eemmeer & Gooimeer, Veluwerandmeren, Ketelmeer & Vossemeer en Zwarte Meer. Ook de Oostvaardersplassen en Lepelaarplassen zijn aangewezen als Natura2000 gebied. Nagenoeg het gehele IJsselmeergebied kent dus een Natura2000 status. Slechts kleine oppervlakken in de wateren vallen buiten een Natura2000-gebied.

Door de aanwezigheid van ondiepe voedselrijke wateren is het gebied aantrekkelijk voor vele vogelsoorten. Grote aantallen foerageren, ruien en rusten in het grootschalige open water en rusten, foerageren en broeden aan de oevers binnen het gebied. Het voedselrijke, relatief ondiepe systeem met een rijk bodem- en waterleven (waterplanten, vissen en bodemfauna) vormt hiervoor de basis. Binnen deze gebieden is veel samenhang, vogels kunnen bijvoorbeeld in het ene gebied rusten en in het andere gebied naar voedsel zoeken. Gezamenlijk zijn deze gebieden een onmisbare schakel in de vogeltrekroutes tussen Siberië en Afrika.

Op de website van Natura 2000 vindt u de begrenzing van het Natura 2000-gebied. U kunt op een interactieve kaart zien welk deel als Vogelrichtlijngebied of als Habitatrichtlijngebied is aangewezen. Standaard wordt de topografische kaart geladen. U kunt ook kiezen voor de bodemkaart, hoogtekaart of luchtfoto.

Meer kaarten en beheerplannen zijn te vinden op de website www.rwsnatura2000.nl