Het Blauwe Hart van Nederland, ons IJsselmeergebied, bruist van de ambities en ontwikkelingen. Vanuit Agenda IJsselmeergebied 2050 vond er op 23 september een digitale platformbijeenkomst plaats over stedelijke ontwikkeling. Samen met zo’n 40 deelnemers werd er gesproken over de uitdagingen van stedelijke ontwikkeling rondom het IJsselmeergebied.
Verleden, heden, toekomst
Het eerste deel van de platformbijeenkomst bestond uit drie presentaties over het verleden, het heden en de toekomst van stedelijke ontwikkeling in het gebied. Jaap Evert Abrahamse (Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed) nam de deelnemers mee naar de geschiedenis van steden. Aan de hand van de Stedelijke Atlas gaf hij inzicht in de ontwikkeling van stedenpatronen. Zo blijkt dat door de opening van het Noordzeekanaal en de internationale handel, de verstedelijking in Nederland zich op Amsterdam richtte, waardoor ontwikkeling van de stadjes rond de Zuiderzee afnam.
Vanuit het verleden werd vervolgens door Pieter den Besten (Ministerie IenW) ingezoomd op het heden. Pieter ging in op de gevolgen van klimaatverandering en de programma’s die in het kader daarvan zijn opgezet met als doel om Nederland voor 2050 klimaatbestendig en waterrobuust in te richten. Pieter gaf aan dat steden te maken krijgen met een grotere kans op hittestress door oplopende temperaturen en op wateroverlast door intense buien.
Kersten Nabielek (Planbureau voor de Leefomgeving) presenteerde verschillende scenario’s voor de toekomst van stedelijke ontwikkeling en infrastructuur in Nederland. Denk daarbij aan transities rondom klimaat, technologische ontwikkeling, sociaal-culturele veranderingen en een andere verhouding tussen markt, overheid en burger. Hij benadrukte dat het belangrijk is om op een andere manier over de toekomst na te denken, omdat huidige systemen ’tegen grenzen aanlopen’. Waarbij ook het aanpassen aan klimaatverandering als grootste verandering wordt gezien voor de toekomst
Deelsessies
Het tweede deel van de ochtend bestond uit drie interactieve deelsessies waaruit de deelnemers konden kiezen. Tijdens deze deelsessies gingen de deelnemers in gesprek over opgaves rondom stedelijke ontwikkeling voor grote steden, middelgrote steden en kleine steden/dorpen in het IJsselmeergebied. Uit de discussies bleek dat er verschillende problematiek speelt bij de drie bovengenoemde groepen.
Kleine kernen
Voor de kleine kernen lijkt vooral leefbaarheid een belangrijk aandachtspunt. Op dit moment worden veel huizen opgekocht voor verhuurdoeleinden, deze staan een gedeelte van het jaar leeg. Het is met name voor jongeren lastig om woningen te vinden in het kustgebied. Ook neemt het aantal voorzieningen in kleine kernen af. Hoe zorg je ervoor dat je leefbaarheid in eigen kernen behoudt?
Middelgrote steden
Voor middelgrote steden is het landschap vaak goed verweven in de IJsselmeerpolder. Op dit moment is er veel interesse om de kustzone verder vorm te geven. Maar, het ontbreekt aan verbinding en samenwerking in de regio. Er is een wens om gezamenlijk overstijgende problematiek te verkennen en een betere aansluiting te vinden bij Agenda IJsselmeergebied 2050.
Grote steden
Er zijn grote woningopgaven voor de grote steden. Natuur blijkt echter onderbelicht te zijn in de driehoek: verstedelijking – natuur – infrastructuur. Er is daarom behoefte aan meer visie en funding voor natuurfuncties in de grote stedelijke gebieden.
Vervolgacties:
- Dorpen en kleine steden: Uitwisseling van kennis en oplossingsrichtingen zijn wenselijk. Voor dorpen en kleine steden is het verstandig om ook te buurten bij middelgrote- en grote steden (bijvoorbeeld Zelfbewoningsplicht Amsterdam).
- Middelgrote steden: AGIJ2050 zal extra aandacht besteden aan de koppeling tussen gemeenten en de ambities van AGIJ2050. De gemeenten zullen proberen overstijgende problematieken en kansen te verkennen, en kort bundelen en delen met de gemeenten en vervolgens proberen de thema’s een rol te laten spelen in de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 en daarna. Verbinding met de Ruimtelijke Verkenning en de Erfgoeddeal lijkt wenselijk.
- Grote steden: Oproep aan de partijen: tijd voor actie op natuur. Binnen AGIJ2050 zullen LNV/I&W en RWS daar speciale aandacht aan besteden.
We kijken terug op een geslaagde platformbijenkomst met inspirerende verhalen en levendige discussies. De volgende platformdag vindt plaats op 18 november en zal gaan over scheepvaart en delfstoffen. We hopen dat ieder daarbij (fysiek indien mogelijk) aanwezig kan zijn.
