Koers houden in het netwerk van opgaven
In het IJsselmeergebied komen veel opgaven en belangen samen. Hoe kunnen bestuurders te midden van al die verschillende opdrachten, perspectieven en agenda’s afwegingen maken voor de toekomst van het Blauwe Hart? Daarvoor is er sinds kort een instrument: het IJsselmeerkompas.
Om inzicht te krijgen in alle verschillende belangen, opgaven en ontwikkelingen die in het IJsselmeergebied spelen en op welke manier die elkaar kunnen versterken of juist tegenwerken, gaf het Bestuurlijk Platform IJsselmeergebied (BPIJ) opdracht voor de Ruimtelijke Verkenning IJsselmeergebied. Arcadis, One Architecture en Smartland landscape architects gingen met de opdracht aan de slag. Zij hebben die opgaven en ontwikkelingen in kaart gebracht over vier tijdshorizonten: het jaar 2023, 2030, 2050 en 2100. Met beeldende en concrete weergave van de opgaven geeft het rapport antwoord op de vraag welke kansen en knelpunten waar, en op welke termijn gelden.
De stem van het Blauwe Hart
Het tweede doel was om een instrument te ontwikkelen die kan helpen met afwegen van initiatieven in het gebied. Want hoe bepaal je als bestuurder welke initiatieven wél en welke níet bijdragen aan de toekomstbestendigheid van het Blauwe Hart? En hoe kun je met alle verschillende partijen die bij het gebied betrokken zijn keuzes maken en beslissingen nemen?
Het IJsselmeerkompas zorgt ervoor dat het gezamenlijke doel helder op de radar blijft: het belang van het IJsselmeergebied, nu én in de toekomst. De vijf doelen van het Blauwe Hart vormen het uitgangspunt: zoetwaterbeschikbaarheid, waterveiligheid, een toekomstbestendig ecosysteem, ruimtelijke kwaliteit en een vitale economie. Met het IJsselmeerkompas kan op basis van een zo integraal mogelijke feitelijke analyse van de kansen en knelpunten in het gebied bepaald worden hoe nieuwe initiatieven die vijf doelen raken en of een initiatief dus wenselijk is of niet. Het kan helpen bij het formuleren van een zwaarwegend advies over nieuwe initiatieven in het gebied. Daarmee geeft het IJsselmeerkompas als het ware een stem aan het Blauwe Hart.
Daarnaast is het IJsselmeerkompas een handreiking voor het goede gesprek tussen alle betrokken partijen: door het probleem centraal te stellen en alle belangen transparant te maken kan gezocht worden naar oplossingsrichtingen. Het kompas heeft dus ook een verbindende functie.
Webinar
In een webinar vertellen Elke Praagman (Ministerie IenW), Koen Mathot (Ministerie IenW) Herbert Bos (programmamanager Platform IJsselmeergebied) over de nut en noodzaak en het proces van de Ruimtelijke Verkenning. Lot Locher (One Architecture) en Floris Groenendijk (Arcadis), die de Ruimtelijke Verkenning hebben uitgevoerd, lichten toe het deze in z’n werk gaat.
Webinar Ruimtelijke Verkenning staat online! – Platform IJsselmeergebied
Beeldende en concrete weergaven van de opgaven opgeleverd
Het product Beeldende en Concrete Weergaven is ontwikkeld binnen het project Ruimtelijke Verkenning waarbij het gebruikt zal worden bij het IJsselmeerkompas: een nieuwe methodiek om binnen het IJsselmeergebied gezamenlijk tot inzichten en een advies te komen over een beleidsvoornemen of initiatief. Naast toepassing in het IJsselmeerkompas biedt dit product een analyse die breder ingezet kan worden binnen de IJsselmeergemeenschap.
Het doel van de Beeldende en Concrete Weergaven is om duidelijk leesbaar de water en ruimtelijke opgaven op een kaart te hebben. Vanwege de complexiteit is gekozen om de opgaven in vier tijdshorizonten weer te geven.
Binnen deze vier kaartbeelden worden de knelpunten en kansen op het gebied van water, ruimte en economische functies, die nu en in de toekomst mogelijk optreden weergegeven. Elke kaart is voorzien van drie dwarsprofielen van het gebied. Naast de tijdshorizonten zijn er 12 analysekaarten ontwikkeld van het gebied. De kaarten laten in verschillende lagen het gebied op een andere manier zien. Zo is er een kaart met prominente wet- en regelgeving, bestuurlijke grenzen, ondergrond, plannen projecten etc.
Het product bevat de vier kaarten, dwarsdoorsnedes en 12 analysekaarten van het gebied en een beschrijving van hoe de beelden tot stand zijn gekomen. De bird-eye views, doorsneden en kaarten zijn ook beschikbaar op A0 formaat. Hiervoor kunt u terecht bij info@platformijsselmeergebied.nl
Eindrapportage opgeleverd
De afgelopen twee jaar is een Ruimtelijke Verkenning voor het IJsselmeergebied uitgevoerd. Een consortium is in opdracht van het Bestuurlijk Platform IJsselmeergebied (BPIJ) bezig geweest met het ontwikkelen van een methodiek voor afweging en advies. De resultaten van deze Ruimtelijke Verkenning IJsselmeergebied zijn nu opgeleverd in een eindrapportage. Het eindrapport is hier te vinden.

De Ruimtelijke Verkenning IJsselmeergebied is uitgevoerd in opdracht van het Bestuurlijk Platform IJsselmeergebied, met allereerst als doel inzicht te geven in de opgaven en ontwikkelingen in het gebied. Niet alleen nu, maar ook op de middel- en lange termijn. Het tweede doel van de Verkenning was om een instrument te ontwikkelen om tot goed afgewogen adviezen te komen. Adviezen uit het gebied, aan elkaar voor een toekomstbestendig Blauw Hart. Hiervoor is een methodiek ontwikkeld, het IJsselmeerkompas. Op basis van een zo integraal mogelijke feitelijke analyse van wat samengaat en wat er knelt bepalen we hoe initiatieven de 5 doelen van het Blauwe Hart raken. Het IJsselmeerkompas is een handreiking voor het goede gesprek, door het probleem centraal te stellen een daarmee te kunnen zoeken naar oplossingsrichtingen.
Met het IJsselmeerkompas heeft het BPIJ een mooi instrument in handen dat kan helpen bij het formuleren van een zwaarwegend advies over nieuwe alternatieven in het gebied.
In deze video vertellen de opdrachtgevers en opdrachtnemers van de Ruimtelijke Verkenning over het proces en de uitkomst: het IJsselmeerkompas. Een methodiek voor afweging van advies.